Deze kerk bevindt zich in de Sint-Andrieswijk, die ook de 'Parochie van
Miserie' werd genoemd omdat men er zo arm was. Nochtans zijn uit dit 'kantjesvolk'
grote geesten voortgekomen zoals de beroemde Vlaamse schrijver Hendrik Conscience die
in deze kerk gedoopt werd.
De Augustijnenpaters liggen aan de basis van deze kerk, waarvan de
bouw in 1514 werd gestart (wellicht volgens de tekeningen van Domien de
Waghemakere). Vooraleer de middenbeuk van de kerk af was, werden de Augustijnen
echter weggejaagd wegens hun sympathie voor hun protesterende ordegenoot Maarten
Luther. Margaretha van Oostenrijk zag echter het bouwwerk liever niet verloren gaan,
en liet de kerk verder afwerken. In 1530 was het schip af. De
patroonheilige voor de parochiekerk werd Sint-Andreas, die ook de patroonheilige was
van het Huis van Bourgondië. De patroonheilige kreeg een verguld beeld bovenop de
toren. In 1566 brak de Beeldenstorm los. De schutspatroon, die nochtans weer en wind
had weerstaan, bleek niet opgewassen tegen de beeldenstormers...
Nadien werd de kerk verder vergroot, en in 1663 was de dwarsbeuk een
feit.
In 1755 stortte de ondertussen bouwvallig geworden toren in. In de plaats zorgde
architect Engelbert Baets voor een bijzondere barokke
toren met een open (houten) lantaarn in de plaats. Bij de strijd om de
onafhankelijkheid van België fungeerde deze toren als uitkijkpost voor Koning Leopold
I om de Hollandse bezettingstroepen in het Zuidkasteel gade te slaan.
Om herhaling van het scenario anno 1755 te vermijden, werd in 1962 de opnieuw
bouwvallig geworden toren wijselijk afgebroken en werd er terug een nieuw stevig
exemplaar opgetrokken. Daarna werd ook het interieur gerestaureerd.
Het interieur straalt een sobere, laatgotische indruk uit, opgefrist
met recentere (vaak barokke) kunstwerken. Werp een blik op de gotische
kruisribgewelven en het stergewelf
van de viering.
Bijzonder is dat er geen triforium is, maar in de plaats daarvan een
opengewerkte borstwering aan de basis van de
vensters.
Het barokke hoofdaltaar is afkomstig uit de
voormalige cisterciënzerabdij van St.-Bernardus te Hemiksem. De losse,
driedimensionale beeldengroep is een prachtig voorbeeld van de dynamiek uit de barok.
Je vind er ook prachtige barokke zijaltaren.
De Neobarokke preekstoel is ook
uw aandacht waard. Het meesterlijke houtsnijwerk van J.-B. Van Hool en J.-F. Van Geel
(1821) verbeeldt de roeping van de patroonheilige Andreas en diens broer, apostel
Petrus. Beide vissers worden te midden van hun werk door Jezus gevraagd om Hem te
volgen en voortaan 'mensenvisser' te zijn. Zonder dralen, maar nog vol verbazing
over zo’n oproep verlaten zij hun netten. De realistische weergave van de personages
met hun vangst en hun werkmateriaal (met zelfs netten!!) is bijzonder geslaagd.
Let ook op het bijzondere zilveren reliekschrijn van 36
Heiligen.
Er staat ook een beeld van een serene Petrusfiguur door Artus Quellin
I uit 17de eeuw. Dit beeldt Petrus uit, geplaagd door gewetenswroeging omdat hij
Jezus had verloochend.
Tenslotte zijn ook de glasramen met het gebrandschilderd glas
bijzonder fraai.
Een leuke anekdote door Albert Marién (van zeker 50 jaar geleden):
Betreft renovatie toren:
'Ik werkte toen als 20 jarige bij de Kielse Asfalt fabriek, toen mij baas de
opdracht kreeg om een voorlopige dakbedekking te leggen op de toren om dat er geen
geld was om een koperen dakbedekking te leggen. Het moest langs buiten met een
stelling die er stond, en ons vast maken met een touw dat rond het kruis gelegd werd.
Het was zeer koud en veel wind. Dat men toen op zo'n primitieve manier met weinig
ongevallen kon werken weet ik nu nog niet....
Langs de Kapusijnenstraat was er een kelder die door de jeugdbeweging gebruikt
werd. Dat waren de scouts waar ik in 1951 bij was.
De pastoor heette 'Bloko' (uitgesproken maar niet juist gespeld)
De houten preekstoel was een van de mooiste van Europa.'
Joost van der Voort: 'In deze kerk vinden we het zijaltaar van de Heilige Anna
omgeven door een marmeren afsluiting die gemaakt is door Michiel van der
Voort- de Oude(zie wikisage.com)'
Dirk Milis: 'Schitterend barok hoogaltaar!'
Raymond Mabille: 'Prachtige kerk.' Paula Sörnsen: 'Bij leuke anekdote : ik
vermoed dat hier de Augustijnenstraat bedoeld wordt (bij scoutslokaal), de
Kapucijnenstraat is elders.---------------De Sint Andrieskerk is inderdaad als kleinste
van de vijf grote kerken, zéér mooi en nog steeds zeer levendig mede dank aan de
dynamische pastoor, en 'n ploeg vrijwilligers én kerkgangers.'
Français
English
  
| 
