Dit neobarokke industriegebouw deed dienst als hydraulische (vloeistof - water in dit geval (met dank aan Cornelis Spijker)) krachtcentrale voor de hijskranen, sluizen en bruggen in de nabij gelegen dokken. 2 drukcilinders van de krachtcentrale corresponderen met de 2 torens. Door hun zware, horizontaliserend werkende versiering, gekoppeld aan de geringde zuilen, wekken de indruk dat het gebouw zelf wordt samengedrukt. Dit gebouw is een creatie van architect Dieltiens. De benedenverdieping werd gebosseerd uitgevoerd wat de indruk wekt van een zeer sterke basis.

In het begin van de twintigste eeuw was het duidelijk dat electriciteit de energievorm van de toekomst zou worden, en niet hydraulische kracht. Toch heeft het tot 1958 geduurd, vooraleer de stoommachines vervangen werden door electriciteit.

Voor meer info, zie de site van het Zuiderpershuis.

Maarten Kerstens: 'Het Zuiderpershuis is gebouwd in 1902. Met de bedoeling de sluizen te kunnen openen voor de 3 dokken die er toen waren. '

Frits Schetsken: 'Stadsarchitect Ernest Dieltiens mocht in 1882 deze waterkrachtcentrale fraai verpakken, want het Zuiderpershuis staat dan in een nieuwe stadsuitbreiding die het Antwerpse stadsbestuur tot een residentiële wijk wil ontwikkelen, zodat zo'n functioneel bakstenen gebouw ietwat mooi gecamoufleerd moet worden, in tegenstelling tot het Noorderpershuis in de wijk 't Eilandje, dat niet van zo'n pronkgevel is voorzien en dan ook amper bekend is bij de meeste Antwerpenaren. Achter die gevel schuilt een stuk techniek dat de kracht leverde voor diverse haveninstallaties in een tijd dat elektriciteit nog in de kinderschoenen stond en dus te zwak was voor zo'n opdracht. Die technische inrichting is het werk van ingenieur F. De Wit. Water stroomt als er een druk op wordt uitgeoefend; je kent immers de hoge watertoren die ervoor zorgt/zorgde dat thuis uit de kraan een straaltje komt. Maar zo'n zwak straaltje volstaat niet om hijskranen, sluizen en bruggen in beweging te krijgen. De Engelsman W.G. Armstrong bedacht een manier om de waterdruk te verhogen door een waterkolom onder druk te zetten met een zuiger die met ballast was verzwaard. Door onderaan water af te tappen via een buizenstelsel, kan je de waterkracht brengen naar een plek waar die nuttig gebruikt kan worden, bijvoorbeeld bij een havenkraan. Het water in de kolom werd uit de Schelde gehaald met een pomp, die werd aangedreven door een stoommachine. Omdat die op zijn beurt weer kolen nodig had, was bij zo'n pershuis ook steeds een kolenopslagplaats aanwezig. Kranen langs de dokkaaien werden met een slang aan het buizennet gekoppeld en het perswater liet een schoepenrad draaien in de kraan, zodat die kon hijsen, draaien en rijden. Na zijn werk gedaan te hebben, liep het water weg in de havendokken. Er werd dus voortdurend water verbruikt, zodat er regelmatig water bijgepompt moest worden in de cilinder van het pershuis. Het Zuiderpershuis heeft twee cilinders, maar er was er altijd maar één in gebruik. De tweede diende als reserve, wanneer de ene onderhouden werd, zodat de haven nooit zou stilvallen. Voor dat onderhoud beschikte dit pershuis over een eigen smederij en een kettinggloeioven. Gebouwd naast de in 1968 gedempte Zuiderdokken - voor de binnenscheepvaart - werd dit pershuis later ook verbonden met het Noorderpershuis, zodat de volledige Antwerpse haven steeds voldoende waterkracht ter beschikking had. Het Zuiderpershuis is in gebruik gebleven voor de historische Nassaubrug, een draaibrug nabij het huidige MAS op 't Eilandje, totdat die uiteindelijk van een eigen oliecilinder is voorzien. In een deel van de aangrenzende directeurswoning huist vandaag een door architect bOb Van Reeth ingericht café, dat onder de naam Café Corsari in 2012 furore maakte als locatie voor een televisieprogramma van zender Een. '

Français
English