Deze kerk wordt beschouwd als een typevoorbeeld van Scheldegotiek, uitgevoerd in Doornikse steen. Typerend is de grote vieringtoren met zijn fijne hoektorentjes. Gelijkaardige torentjes flankeren de eindgevels van het transept en de voorgevel. Merk het enorme spitsboogvenster op in de eindgevel van het schip.

Na hevige branden tijdens de 12 eeuw (1120 en 1176) werd rond 1200 besloten de overblijfselen te slopen en een nieuwe kerk te bouwen. Hiervan is het oudste deel is het schip, waarvan de bouw rond 1200 werd aangevat. Dit was af na 25 jaar, waarna het transept de de toren volgden. Die toren heeft trouwens een poosje als belforttoren dienst gedaan! Het koor (incl. kooromgang) werden tussen 1250 en 1300 gebouwd. In die periode werd ook het schip verhoogd, en werd de houten zoldering vervangen door een stenen gewelf.

De straalkapellen en zijkapellen werden in de 14e en de 15e eeuw gebouwd, ten behoeve van de gilden. Doordat deze kerk in het historische centrum van de stad gelegen was, deed zij dienst als parochiekerk voor de meeste gilden.

In zijn tijd was het vertikalisme, waarvan dit gebouw blijkt geeft, een innovatie in Vlaanderen.

Anoniem: 'Als het romaans overgaat in de gothiek rondom 1225, is deze kerk wel hèt voorbeeld van de z.g.SCHELDE-GOTHIEK, zoals deze eerste europese gothiek, zo bescheiden wordt genoemd. Vele Romaanse kenmerken zijn zo nog aanwezig in de St.Nicolaaskerk, van onder in de crypten tot in het portaal, dat alle kenmerken der gothiek in zich draagt, ronde ingang, stijle zijtorenjes en scherpe dwarsprofielen, alles in doonikse steen, dikke muren.'

Français
English