De top van de Oudenberg bevindt zich 110 meter boven de zeespiegel, en is daarmee het hoogste punt van de heuvelruggen die de Brabantse Kam uitmaken.

Voordat Vlaanderen in de 7e of 8e eeuw bekeerd werd tot het christendom, werden wellicht op deze plek reeds zonneoffers gebracht.

Een oude legende spreekt van een zekere Jan Tant, deken van de Leuvense lakengilde, die onderweg door een verschrikkelijk onweer werd overvallen. Zijn metgezellen werden doodgebliksemd, maar hij had beloofd een kapel te bouwen op de berg als hij veilig op zijn bestemming zou geraken, en bleef gespaard.

De oudste, historische vermelding gaat terug tot 1294. Rond 1300 werd de kapel eigendom van de Sint-Adriaansabdij. Het was in deze kapel dat de Graven van Vlaanderen na hun troonsbestijging de eed aflegden (of door een afgevaardigde lieten afleggen) dat ze de abdij zouden beschermen.

Het Maria-beeldje komt vanop een berg nabij Peruwelz. Er stond daar een oude eik, gekend als 'de eik tussen 2 bossen', omdat hij dienst deed als scheidingspaal. In die boom was een beeldnis uitgehouwen, waarin een houten Mariabeeldje stond. Blootgesteld aan weer en wind, bleef van dit beeldje niet meer over dan een vormeloos blokje hout, wat echter vereerd bleef. In 1603 lag een oude man ziek te bed in Peruwelz. De pastoor van de parochie, een zekere Martin Lebrun, die later abt zou worden van de abdij in Geraardsbergen, kwam de oude man de laatste sacramenten toebrengen. De zieke vertelde hem van het beeldje, gekend als 'Onze-Lieve-Vrouw ter Eike'. De pastoor ging op zoek naar het beeldje, en vond aan de oude, vermolmde boom nog één groene tak. Uit die tak liet hij twee nieuwe Onze-Lieve-Vrouwebeeldjes snijden. Het ene bleef te Peruwelz, het andere kwam op 17 mei 1648 naar de kapel in Geraardsbergen. De aartsbisschop van Mechelen verleende aflaten voor iedereen die vóór het beeldje kwam bidden, wat een heuse verering met zich meebracht.

In 1724 werd de kapel herbouwd.

Tijdens de Franse Revolutie werden abdij en kapel verbeurd verklaard en verkocht. Het beeldje werd 12 jaar lang verborgen, om het voor vernieling te behoeden. In 1807 werd een zekere Ghisleen Van Crombrugghe eigenaar, die opnieuw erediensten liet houden in de kapel. In 1839 werd het door zijn familie aan de Paters Josefieten geschonken.

In 1849 heerste een cholera-epidemie. Duizenden bedevaarders stroomden naar de kapel, en vele genezingen volgden.

Op 31 juli 1887 werd het wonderbeeldje gekroond namens paus Leo XIII.

In 1905 was de bouwvallige kapel te klein geworden voor de toevloed aan gelovigen. De paters Josefieten lieten ze afbreken en vervangen door een grotere kapel. Deze kapel met een koepeldak, was in 1906 klaar. Tijdens de inzegening op 8 september waren 12.000 bedevaarders aanwezig.

In 1936 werd door verscheidene Mariavereerders een bronzen Mariabeeld geschonken, dat sindsdien de daklantaarn siert.

In 1955 werd een beiaard toegevoegd.

Jaak Geysels: 'In 1906 bouwden de Paters Jozefieten een nieuwe kapel, de vierde.In 2006 werd de kapel volledig gerestaureerd, binnen en buiten, door de Jozefieten.Op zondag 10 september werd de 100ste verjaardag van de bouw van de huidige kapel gevierd: Mgr. L. Van Looy, bisschop van Gent, ging voor in een door zon overgoten Eucharistieviering in open lucht. Elke dag is de kapel opne van zes uur tot zonsondergang. Elke dag ook is er Eucharistie te 7 uur. Pater François MBIYANGANDU, Congolese Jozefiet is de huidige recter sedert 2007 Gsm 0487 78 76 30 - fmbiyangandu@yahoo.fr'

Français
English