Dit kasteel dateert uit de 15e eeuw.
Hert huidige uitzicht kwam tot stand in 1913, en is een vorm van neorenaissance.
De uitspringende middenrisaliet is met een trapgevel bekroond. Frits Schetsken: 'Dit kasteel ontleent zijn naam aan Arnold van Hoevorst, die hier in 1314 een terrein in leen krijgt van de Brabantse hertog. Van een kasteel is dan nog geen sprake, enkel van een boerderij.
Rond 1400 begint hier alles te veranderen, want dan wordt Nicolas van de Werve de nieuwe leenhouder van de hertog. Claus voor de vrienden en voor ons is niet zomaar een lokaal heerschap. Nee, de man behoort tot een van de oudste adellijke geslachten van België en in die tijd was dat een goede reden om je burgemeester van Antwerpen te maken. Claus was dat liefst zes keer - de termijnen waren toen wel iets korter, zo'n jaar of twee - en cumuleerde dat met de functie van raadsheer van de hertogen van Brabant. Jawel, hertogen, hij heeft er vier opeenvolgende zijn goede raad mogen influisteren en we weten nu dus hoe het komt dat dit hertogdom zo welvarend is geworden.
De familie Van de Werve houdt Hovorst in handen tot de 17de eeuw en ziet in die tijd kans om de boerderij te vervangen door een heus kasteel. Zo eentje zoals je je dat als kind voorstelt: een waterslot met een stevig woongebouw in L-vorm, een stevige muur met op drie hoeken ronde torens, een ophaalbrug over de slotgracht met aan de overzijde een poortgebouw met nog eens twee kleinere torens en vandaar een beukendreef naar de poort aan de rand van het terrein. Die beukendreef is er nog, van de rest schiet vandaag amper nog iets over. Wie zijn de schuldigen?
Vooreerst is er Paul Melchior de Villegas, die in de 17de eeuw het kasteel overneemt van de Van de Werve's. Wie zijn kind Melchior noemt, naar een van de drie koningen die naar verluidt ooit in Bethlehem werden gesignaleerd met een voorraad kostbaarheden, weet op voorhand dat de baby nooit langs het OCMW zal moeten passeren. De nieuwe eigenaar kan het zich dus veroorloven om het kasteel wat aan te passen aan een nieuwe tijd. Wallen en torens worden gesloopt, die waren toch niet langer bestand tegen nieuwerwetse belegeringen en kostten alleen maar geld aan onderhoud en verwarming. Er kwam een nieuwe oostvleugel bij het woonkasteel, die later de kern zou gaan vormen van het optrekje dat je vandaag kasteel Hovorst noemt. Maar voor we zover zijn blaast een wervelwind eerst nog even in 1800 het dak weg en zal daarmee Frank De Boosere twee eeuwen later het argument verschaffen om te beweren dat windhozen niets te maken hebben met enige klimaatverandering, gezien ze ook bij het begin van de weerkundige waarnemingen reeds voorkwamen.
In 1802 komt schuldige nr.2 op de proppen, P.J. de Bruyn. Hij koopt Hovorst, waarvan nog voornamelijk de oostvleugel bewoonbaar is en laat die verbouwen in empirestijl, een van die strakkere Franse bouwmodes, ditmaal genoemd naar Napoléon Bonaparte, die zichzelf in 1804 tot keizer kroont - vandaar 'empire'. Dat resulteert in een statige woning met twee vleugels links en rechts van een wat vooruitspringend middendeel met zuilen waarop een fraaie driehoek rust naar klassiek Grieks-Romeins voorbeeld, een fronton. De Bruyn laat ook de gracht rond zijn kasteelwoning dempen, zodat er nu enkel nog aan beide zijden achter het gebouw wat is overgebleven van die vroegere watersingel.
Maar daar is het niet bij gebleven. Iets meer dan een eeuw later wordt Hovorst opnieuw een bouwwerf. Vanaf 1913 slaat de Leuvense architect Pieter Langerock hier aan het werk om de empirestijl uit te vlakken en te vervangen door neo-Vlaamse renaissance. Dat houdt in het ontpleisteren van de gevels, zodat je nu de baksteen ziet, die omkaderd wordt door witte zandstenen lagen, waarbij het geheel ook op een zandstenen onderbouw rust. Weg met dat empire-fronton, maak daar iets van dat nu hip is, adviseert Pieter de eigenaar. En dat wordt dan een trapgevel met onderaan een neogotische toegangspoort, bereikbaar via twee trappen en een bordes met balustrade. Om onder het dak ook wat licht te krijgen voorziet Langerock een hele reeks grote en kleinere dakkapellen, want dat hoort ook bij de nostalgie naar de middeleeuwen die deze bouwstijl uitstraalt. Om echter binnen toch wat modern comfort te kunnen integreren, komen er zes schoorstenen op dat dak. Maar om elkeen ervan te overtuigen dat het hier wel degelijk een domein met eerbiedwaardige geschiedenis betreft, zorgt de architect voor sierlijke muurankers die bovenaan het jaartal 1400 tonen en een beetje lager de letters NVDW - je raadt het: Nicolas van de Werve.
Elders op het domein, ten westen van het kasteel, is er nog een koetshuis van acht traveeën met een steil zadeldak. Vier rondbogen wijzen op vier toegangen voor de koetsen, maar Ferrari's, Aston Martins of Lamborghini's zijn ook toegelaten en voor die Bentley knijpen we wel een oogje dicht. Wie nog wat rondkijkt ontdekt wellicht ook de oude pomp uit 1686, waarbij het water uit een leeuwenbek stroomt.
Eenmaal weer via de smeedijzeren poort tussen bakstenen pijlers met topvazen weer in de buitenswereld geraakt, ga je nog even links de Hofstraat in, die je uitwandelt tot aan het kruispunt met de Herentalsebaan. Daar staat de schandpaal uit 1675 (zie ook de aparte foto daarvan binnen de rubriek 'Zandhoven') waar de heren van Hovorst misdadig gespuis en onwillige bouwmeesters aan tentoonstelden als stichtend voorbeeld voor het volk onder hun gezag. De komst van Facebook heeft dit attribuut werkloos gemaakt.
' kira schenkels: 'Steeds ik hier voorbij rij. Komt mijn rijkelijke fantasie naar boven. Het heeft ook nog prachtige bijhorende gebouwen. Ik veronderstel dan dit koetshuizen zijn. Zou dit gebouw heel graag eens bezichtigen. '
Français English
|