Deze gotische kapel stamt uit de 13e eeuw, en tot de
Franse Revolutie was ze eigendom van de Armenmeesters.
Tegenwoordig maakt ze deel uit van het Stadspoppentheater.
Frits Schetsken: 'De eenbeukige gotische Heilige Geestkapel is eind
13de eeuw gebouwd voor de Tafel van de Heilige Geest, een instelling van de Sint-
Romboutsparochie. In elke parochie waren er destijds zogeheten Heilige-Geesttafels
waar de allerarmsten eten en andere hulp in natura konden krijgen, een soort
voorlopers van onze OCMW’s. Twee Heilige Geestmeesters of proviseurs besturen de
liefdadigheidsinstelling en zorgen eens per week, meestal op zondag, voor de
uitdelingen. Wie een beroep op hen doet, moet een penning afgeven als bewijs dat hij
of zij vooraf naar de mis is geweest. Voor wat hoort wat, nietwaar?
Die Tafels van de Heilige Geest halen hun inkomsten uit cijnzen en het verpachten
van gronden, die ze via schenkingen en erfenissen verkrijgen. Er is wel een heikel
probleem: in goede tijden zijn er veel inkomsten en kan er royaal uitgedeeld worden,
maar in mindere tijden, juist wanneer het aantal armen toeneemt, kan er door
afnemende inkomsten minder geholpen worden.
In de kapel worden missen opgedragen en aalmoezen uitgereikt, in het naast de
kapel gelegen Heilige Geesthuis vergaderden de proviseurs en worden de hulpgoederen
bewaard. Daar is nog een gevelsteen waarop de Bijzondere Weldoeners
tussen 1683 en 1908 staan opgesomd. Dit Heilig Geesthuis dateert uit 1675 en heeft
trapgevels, een houten laadvenster en op het gelijkvloers ramen met
diefijzers.
Eind 18de eeuw worden de Heilige Geesttafels opgeheven en worden hun bezittingen
overgedragen naar het Bureel van Weldadigheid, waaruit later eerst de Commissie voor
Openbare Onderstand (COO) en vandaag het Openbaar Centrum voor Maatschappelijke
Welzijn (OCMW) voortkomen. De kapel wordt tot 1860 gebruikt voor
catechismusonderricht. In 1909 wordt het zandstenen gebouw
gerestaureerd door de Mechelse architect E. Peel. Hij voegt een drielobbig nisje met
offerblok toe, zorgt voor vier spitsboogvensters en twee
toegangsdeuren.
Wanneer in 1968 de Stad Mechelen de kapel en het aangrenzende Weldadigheidsbureel –
het vroegere Heilige Geesthuis – koopt, worden beide na verbouwing in 1972 ingericht
als Mechels Stadspoppentheater, waarbij de kapel als speelzaal fungeert. Toen is er
ook een glazen toegangsdeur geplaatst als entree in het Heilige Geesthuis. De
verdiepingen van dit gebouw worden sinds november 2015 gebruikt door beeldsmederij De
Maan. Daar zijn een grote zaal voor 180 personen en een kleine voor 124 toeschouwers
gecreëerd.
Bij de recente restauratie onder leiding van stadsarchitecte Barbara Adriaensen is
in de kapel een altaarschildering teruggevonden en enkele nissen, die achter beton en
metaal uit een eerdere aanpassing verstopt waren. Het stadsbestuur wil de nieuw
ingerichte kapel en het vroegere Heilige Geesthuis als evenementenlocatie gaan
gebruiken. Hier kunnen voortaan meetings, lezingen, seminaries en recepties
plaatsvinden, zowel voor de zakenwereld als voor particulieren – denk aan doop- en
trouwfeesten. Het cultuurcafé in de foyer – dat de Stad zelf exploiteert - moet een
trefpunt worden, waar ook gebruikers van het op te richten openluchtpodium bij de
Minderbroederssite terechtkunnen. '
Français English
|