Jean Pierre Beké: 'De bouw van dit klooster dateert van 1314 en wordt
toegeschreven aan Walter II van Edingen. Het was de eerste vestiging van het
Kartuizerorde in ons land, en van hier uit zullen alle andere kloosters in
België worden opgericht, waaronder het St Maartensbosklooster in Geraardsbergen, de
kloosters op het Kiel in Antwerpen, in Zelem bij Diest, in Scheut, het Koningsdalklooster
te Rooigem bij Gent en nog vele anderen. Na het slopen in 1785 (Franse Revolutie) zal van
het klooster zelf nog weinig overblijven, enkel de poort met de priorij die dateert van
1710, de schuur uit 1705 en enkele bijgebouwen. De naam “Kartuizer” is ons waarschijnlijk
niet zo zeer bekend maar de Franstalige versie, les Chartreux, zal ons des te bekender in
de oren klinken. En zeker de likeur “chartreuse” (groen of geel). Een likeur op basis van
kruiden, nu noch steeds geproduceerd in la Grande Chartreuse, het moederhuis van het
Kartuizerorde in de omgeving van Grenoble (Frankrijk).
Het orde der Kartuizers werd gesticht in 1084 door de heilige Bruno van Keulen. Het
betreft een gemeenschap van kluizenaars die slecht heel sporadisch contact hebben met
elkaar en de buitenwereld. Het orde heeft de naam de strengste te zijn van het westerse
kloosterleven. De regels laten bijvoorbeeld de monniken enkel toe met elkaar te spreken
tijdens de wekelijkse wandeling en op feestdagen. Zij brengen het grootste deel van hun
dag door in hun kluis en besteden de tijd aan het gebed. De Kartuizers zijn door de eeuwen
heen steeds blijven vasthouden aan hun strikte regels en de idealen van hun stichter. De
orde zou op dit ogenblik nog een 400 tal leden tellen, verspreid in verschillende
kloosters over de hele wereld. In ons land zijn er geen Kartuizers meer.'
Frits Schetsken: 'Even een kleine correctie op het verder uitstekende verhaal van Jean-
Pierre Beké. Het kartuizerklooster is opgeheven door een maatregel van keizer Jozef II van
Oostenrijk, die op dat moment ook over de Oostenrijkse Nederlanden heerst. Vanaf 21
januari 1782 laat deze verlichte despoot, die zich ook met de religie wenst te bemoeien,
de ambtenaren een lijst opstellen van alle kloosterorden die in zijn ogen niet nuttig
zijn, die enkel maar bidden en over god nadenken, de zogeheten contemplatieve orden.
Daartoe horen ook de kartuizers, die geen zieken verzorgen of onderwijs geven. Op 17 maart
1783 volgt het edict tot opheffing van die kloosters en daardoor wordt ook het klooster
van Herne getroffen, dat na de uitdrijving van de monniken wordt verkocht. Vaak wordt in
zo'n geval het gebouw afgebroken omwille van de bouwmaterialen, die dan weer elders
gebruikt kunnen worden.
De Franse Revolutie begint wat later, in 1789, waarna het nog tot 1794 duurt voordat het
huidige België door de Franse legers op de Oostenrijkers wordt veroverd en later bij
Frankrijk geannexeerd.
'
Français English
|