Frits Schetsken: 'Na de slag bij Waterloo wordt het door Frankrijk geannexeerde prinsbisdom Luik tijdens het Congres van Wenen in 1815 samengevoegd met de vroegere Oostenrijkse Nederlanden en het Koninkrijk Holland tot het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden onder koning Willem I, bijgenaamd de koning-koopman.

De nieuwe vorst stimuleert handel en industrie en steunt de Engelsman William Cockerill in 1817 bij de oprichting in een vroeger prins-bisschoppelijk paleis te Seraing van een hoogoven, een ijzergieterij en een fabriek voor het maken van stoommachines. Dat resulteert in een sterke groei van het nabije Luik, waar de bevolking in snel tempo toeneemt.

In de tuin van een door de Fransen afgeschaft Luiks dominicaner klooster wordt in 1818 de eerste steen van een nieuw theater gelegd door de dan beroemde 39-jarige Parijse actrice Anne Françoise Hippolyte Boutet, bekend onder haar artiestennaam Mademoiselle Mars. Zij is een natuurlijk kind van Madame Mars, die als Jeanne Marguerite Salvetat ook aan het toneel verbonden was en in 1768 een korte affaire met de Franse koning Lodewijk XV had.

De Luikse architect Auguste Druckers zorgt voor een neo-classicistisch theatergebouw, waarbij hij om de kosten te drukken gebruikmaakt van stenen van drie tijdens de Franse periode afgebroken Luikse kerken. Zo komen de acht marmeren zuilen in de voorgevel van de Saint-Rémy, de kerk van een gesloopt kartuizerklooster en ook de afgebroken Sint-Lambertuskathedraal levert de nodige bouwmaterialen. Binnen komt een zeer mooie halfronde zaal met vier balkons en veel verguldsel, een 'salle à l'Italienne' zoals dat heet. Het hele gebouw kan op 4 november 1820 geopend worden met de opvoering van de opera Zémire et Azor van de Luikse componist André Ernest Modeste Grétry, die het zelf niet heeft mogen meemaken, want deze in Parijs furore makende Luikenaar is al op 24 september 1813 overleden te Montmorency.

Regelmatig wordt het gebouw uitgebreid, veranderd of gerestaureerd. Zo zorgt schilder Emile Berchmans in 1903 voor een plafondschildering op doek, waarop Apollo omgeven wordt door de negen muzen, terwijl beroemde componisten ook vanuit deze hemel mogen neerkijken op de toeschouwers. Die baden in het licht van een grote kroonluchter, het werk van Oscar Berchmans, de broer van Emile.

Intussen zijn in 1860 reeds stoelen op de balkons geplaatst, want tot dan toe moesten de toeschouwers allemaal staande de voorstellingen bijwonen. Wanneer Luik in 1930 een Wereldtentoonstelling binnen zijn stadsgrenzen ontvangt, mag Oscar Berchmans een beeldhouwwerk op het fronton van de voorgevel aanbrengen: Orfeus, vergezeld van Venus en Minerva.

Tussen 2009 en 2012 heeft een uitgebreide binnen- en buitenrestauratie plaatsgevonden, waarbij de capaciteit van de grote zaal op 1041 zetels is gebracht en er ook ruimten zijn voor conferenties en kleinere voorstellingen. Een blikvanger is ook de foyer in oude stijl met menig gouden randje. Sinds 1999 is het gebouw als monument beschermd.

In 1967 zijn het Théâtre royal de Liège en het Grand Théâtre Verviers gefuseerd tot Opera royal de Wallonië (ORW) en kunnen we dit gebouw dus de Opera van Luik noemen.

Voor het theatergebouw, aan de Place de la République française, staat sinds 1842 het standbeeld van André Grétry, geboren in 1741 te Luik, maar carrière gemaakt in Parijs vanaf 1771 met vooral komische opera's. Na zijn dood in 1813 is zijn hart volgens zijn eigen wens overgebracht naar Luik en dat rust nu achter een metalen raamwerk in het voetstuk van dit standbeeld, waarvoor hofbeeldhouwer en Antwerpse Brusselaar Willem Geefs heeft getekend. Maar dat zie je beter op de foto van Hans Lenaerts.'

Français
English