Deze schandpaal werd opgericht in 1521 in blauwe steen door Maxililien de Hornes, kamerheer van keizer Karel.

De paal bestaat uit een zeshoekige sokkel met 4 treden waarboven een cilindervormige kolom met zeshoekig voetstuk of pedestal waarboven een lantaarnvomige kuip die werd afgeboord met zes kleine kolommen die eindigen in drielobbig maaswerk in korfbogen.

Aan de top van de zuil kan je het wapenschild zien van de familie Hornes en een wimpel met de volgende tekst: « Maximilien de Hornes, seigneur de Gaasbeek, chevalier de l’Ordre de l’Empereur, 1521 »

Meerdere malen werd dit monument bijna vernield. De eerste keer in 1794 tijdens de Franse revolutie en later tijdens de aanleg van de chaussée de Tubize in 1858. Telkens leidde dit tot lokaal protest. Ondertussen werd de schandpaal een beschermd monument.

Frits Schetsken: 'Ondanks zijn hoogte van 8,40 meter is deze schandpaal niet meer compleet. Oorspronkelijk stond er midden in de lantaarn nog een centrale zuil, die een rond dak ondersteunde dat ook op de zes kleinere zuiltjes rustte. Op deze oudste en hoogste schandpaal van België heeft de man die hem liet oprichten dus voluit aangegeven wie hij was en dat hij tot ridder in de orde van keizer Karel was benoemd. Zo'n opschrift is op zichzelf heel apart voor die tijd, zeker in een landelijke gemeente als Braine-le-Château, waar bijna niemand kon lezen in 1521. Dat jaartal is niet zonder betekenis. In april wordt Maarten Luther opgeroepen om op de rijksdag van Worms voor Karel V te verschijnen om zich te verantwoorden voor zijn geschriften. Hij weigert die te herroepen, waardoor er een scheuring ontstaat binnen de Roomse Kerk. In het Duitse Rijk mag Karel dan wel keizer zijn, veel uitrichten tegen de lutheranen kan hij in Duitsland niet. Maar in onze gebieden is hij wél heer en meester en start hij dan ook een vervolging van deze 'ketters', wier leider hem zo openlijk heeft beledigd in Worms. Maximiliaans opschrift op deze schandpaal maakt dus meteen duidelijk aan wiens kant hij stond en was ook een waarschuwing aan al wie er lutherse sympathieën op nahield.'

Français
English